Φωτογραφίες προϊόντος: 1 H οικογένεια Culicidae διαιρείται σε 3 υποοικογένειες :
- Anophelinae : υπάγεται το γένος Anopheles είδη του οποίου μεταδίδουν την ελονοσία,
- Culicinae : υπάγονται τα γένη Aedes, Culex καθώς και τα Culiceta, Psorophora και Mansonia,
- Toxorhynchitinae : υπάγονται μη αιμομυζητικά είδη, οι προνύμφες των οποίων θεωρούνται ωφέλιμες επειδή είναι αρπακτικές άλλων προνυμφών των Culicidae.
Στην Ελλάδα υπάρχουν τουλάχιστον 57 διαφορετικά είδη κουνουπιών.
Ο βιολογικός κύκλος των κουνουπιών περιλαμβάνει το αυγό, την προνύμφη (larva), τη νύμφη (pupa) και το ενήλικο (adult) θηλυκό ή αρσενικό.
Τα περισσότερα κουνούπια συζευγνύονται αμέσως μόλις ενηλικιωθούν, μια δε σύζευξη αρκεί για τη γονιμοποίηση όλων των αυγών που θα γεννηθούν. Τα θηλυκά, στο στάδιο αυτό, πρέπει να πάρουν ένα γεύμα με αίμα για να αναπτυχθούν τα αυγά στις ωοθήκες τους. Είναι λοιπόν τα θηλυκά κουνούπια που νύσσουν τον άνθρωπο και μπορούν να μεταφέρουν σοβαρές ασθένειες. Τα αρσενικά κουνούπια δεν αποτελούν πρόβλημα αφού τρέφονται με φυσικές ζαχαρούχες ουσίες, όπως νέκταρ λουλουδιών.
Κοινός παράγων ανάπτυξης όλων των κουνουπιών είναι το νερό. Όπου υπάρχουν κουνούπια, είναι απαραίτητη η ύπαρξη νερού, αφού οι προνύμφες και οι νύμφες αναπτύσσονται και επιβιώνουν αποκλειστικά σε υδρόβιο περιβάλλον. Έτσι οι κύριες πηγές κουνουπιών είναι έλη, βάλτοι, λίμνες, παρόχθια ποταμών και ρυακιών, όπως επίσης βόθροι, φρεάτια, βιολογικοί καθαρισμοί, δεξαμενές, μικρές συγκεντρώσεις νερού σε κοιλότητες δένδρων, βράχων, πιατάκια γλαστρών κ.λπ.
Το κάθε είδος κουνουπιού επιλέγει υδάτινες επιφάνειες με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά όπως: βάθος, οργανικό φορτίο, αλατότητα κ.λπ.
Τα κουνούπια γεννούν τα αυγά τους στο νερό, και περνούν εκεί τόσο τη φάση της προνύμφης (για τα Ελληνικά δεδομένα διαρκεί περίπου 1 εβδομάδα) όσο και στη συνέχεια τη φάση της νύμφης.
Το διάστημα κατά το οποίο τα κουνούπια ζουν στο νερό είναι ιδανικό για τη καταπολέμηση τους, καθ’ όσον είναι συγκεντρωμένα σε μεγάλους αριθμούς και ταυτόχρονα βρίσκονται στην πλέον ευάλωτη μορφή τους.
Αντιμετώπιση
Η καταπολέμηση των προνυμφών θεωρείται ως η κύρια, πλέον αποτελεσματική και περιβαλλοντικά σωστή μέθοδος.
Πλεονεκτήματα προνυμφοκτονίας :
- Προστασία περιβάλλοντος : επιλογή χώρων εφαρμογής, επιλογή κατάλληλων επιλεκτικών προνυμφοκτόνων.
- Μεγάλη αποτελεσματικότητα : μαζική αντιμετώπιση, συστηματικός έλεγχος.
Συμπληρωματική μέθοδος προς την προνυμφοκτονία είναι η ακμαιοκτονία, δηλαδή η αντιμετώπιση των κουνουπιών στο στάδιο του τέλειου (ιπτάμενου) εντόμου.
Η ακμαιοκτονία χρησιμοποιείται σε περιορισμένη κλίμακα (κυρίως σε περιπτώσεις υψηλών πληθυσμών κουνουπιών ή κάποιας επιδημίας), τόσο λόγω της δυσκολίας εντοπισμού των ακμαίων όσο και προς αποφυγή περιβαλλοντικών προβλημάτων, λόγω της χρήσης ισχυρών και μη επιλεκτικών εντομοκτόνων.
Οργάνωση της καταπολέμησης
- Η σωστή καταπολέμηση των κουνουπιών απαιτεί ολοκληρωμένη προκαταρκτική μελέτη του προβλήματος και αρκετές ενέργειες που να καλύπτουν μια πλήρη χρονική περίοδο, τόσο πριν από τη συστηματική εφαρμογή των βιοκτόνων όσο και μετά, όπως:
- Οριοθέτηση περιοχής
- Χαρτογράφηση με χρήση αεροφωτογραφιών
- Προσδιορισμός εστιών
- Συστηματικές δειγματοληψίες προνυμφών και ακμαίων για καθορισμό του χρόνου εφαρμογής
- Καθορισμός ζωνών εφαρμογής και επιλογή θέσεων χρήσης ελικοδρομίου (για εφαρμογές από αέρα) και εφαρμογών με συσκευές εδάφους
- Συστηματική εφαρμογή βιοκτόνων
- Συστηματικές δειγματοληψίες ελέγχου αποτελεσματικότητας των εφαρμογών
- Παρακολούθηση όχλησης με συστηματική εβδομαδιαία καταγραφή
- Δημιουργία αρχείου
Καταπολέμηση προνυμφών
Προνυμφοκτόνα σκευάσματα που συνήθως προτείνονται είναι:
- Bacillus thurigiensis H-14
Εφαρμόζεται στο πρώτο προνυμφικό στάδιο και μόνο σε καθαρά νερά.
- Diflubenzuron
Εφαρμόζεται σε όλα τα προνυμφικά στάδια και στα ρυπασμένα νερά (βιολογικοί καθαρισμοί).
- Aquatain AMF
ΜΗ ΤΟΞΙΚΟ υγρό προϊόν κατά των προνυμφών και νυμφών των κουνουπιών σε υδάτινες επιφάνειες. Δρα με φυσικό τρόπο (μηχανικά) και εφαρμόζεται σε όλα τα προνυμφικά στάδια.
Οι χώροι παρέμβασης εστιάζονται κυρίως σε Δημόσιες και Δημοτικές κοινόχρηστες εκτάσεις που υπάρχουν μεγάλες εστίες ανάπτυξης κουνουπιών, όπως υγροτοπικά συστήματα, ορυζώνες, αρδευτικά, αποστραγγιστικά δίκτυα, κλειστά ή ανοικτά κυκλώματα λυμάτων κα.
Καταπολέμηση ενηλίκων (ακμαίων)
Εφαρμόζουμε πρόγραμμα ψεκασμών με εγκεκριμένα υπολειμματικά εντομοκτόνα, σε εσωτερικές και εξωτερικές επιφάνειες κτιρίων, σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους (τοίχοι, δένδρα/θάμνοι κλπ.). Καλό είναι να εξακριβώσουμε το είδος των κουνουπιών ώστε να γνωρίζουμε τις συνήθειές του και να επιλέξουμε τις σωστές επιφάνειες αλλά και τη καταλληλότερη ώρα προς ψεκασμό.
Στους ψεκασμούς εξωτερικών χώρων χρησιμοποιούμε ειδικές ψεκαστικές συσκευές ψυχρής ή θερμής εκνέφωσης τοποθετημένες επί ειδικών οχημάτων ή ελικοπτέρων.
Οι ψεκασμοί επαναλαμβάνονται ανάλογα με το αποτέλεσμα των δειγματοληψιών ή με τις ενδείξεις των παγίδων ελέγχου κουνουπιών.
Χρήση παγίδων
Εξειδικευμένες παγίδες, με χρήση ειδικών ελκυστικών ουσιών και κατάλληλα εγκατεστημένες πρέπει να χρησιμοποιούνται για προσδιορισμό του είδους και της πυκνότητας του πληθυσμού των κουνουπιών καθώς και για έλεγχο της αποτελεσματικότητας των εφαρμογών.
Με τη χρήση ειδικών παγίδων (Mosquito Triple Trap, BG-Sentinel, BG-Mosquitaire, BG-Mosquitito κ.λπ) και ειδικών ελκυστικών ουσιών σε εσωτερικούς ή και σε εξωτερικούς χώρους, μπορούμε να επιτύχουμε σημαντική μείωση του πληθυσμού των ενήλικων κουνουπιών.
Η επιτυχία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ελέγχου κουνουπιών σε μια περιοχή, προϋποθέτει την συνεχή εφαρμογή του προγράμματος για μια σειρά ετών, πέραν της αρχικής περιόδου εφαρμογής. Ακόμα και μικρή διακοπή του προγράμματος θα επιφέρει την επαναφορά των κουνουπιών στα αρχικά επίπεδα.
